Tevazu ve alçakgönüllülüğün makamı bile var.
Müzik bu haslete notalarıyla eşlik etmiş.
İnsanı erdeme, kemale davet eden bu haslete…
Eşref-i mahlûk olan insana dair bir meziyetten bahsediyoruz.
Konu insan, konu hasletler olunca iyi veya kötülerini her daim sıralamak mümkün. Esas olan, yaşam süresince, varsa kötü meziyetler iyiye dönüştürmek, kötü olarak vasfedilenlerden de uzaklaşmaktır. Yaratılıştan güzel huy edinebildiği gibi insan, olmadığı halde sonradan güzel meziyetler de edinebilir.
Söz konusu olan tevazu ve alçakgönüllülük de böyledir.
İnsan-ı kâmil olmak kolay mı?
Riya’dan, korkaklıktan, menfaatten arınmış bir tevazu ve alçakgönüllülük kimin arzusu değil ki?
Ne demiş şair;
“Azamet-i kibriya hakka yarar
Kul olanda bu tekebbür ne arar”
Yeryüzünde böbürlenerek yürümememiz gerektiğini Rahman ve Rahim olan bize emreder.
Tevazu dururken elbette kibir olmaz, olmamalı.
“Onlara acıyarak alçakgönüllük kanadını ger ve de ki;” Rabbim, onlar beni küçükken nasıl terbiye ettilerse sende onları esirge (K.K. 17/24)
Anne-baba değil mi?
Yaşlandıkça, yalnızlaştıkça, muhitlerinden uzaklaştıkça daha çok kol kanat gerilmesi gereken anne ve babalar.
Onlara hürmet ve hizmet, onların gözünde ve gönlünde olmaktır alçakgönüllülük.
Ve ayetlerle devam edelim;
“Yürüyüşünde tabii ol. Sesini alçalt. Çünkü seslerin en çirkini herhalde eşeklerin sesidir(K.K 31/19)”
“Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü sen yeri asla yaramazsın, boyca da dağlara asla erişemezsin (K.K 17/37)
Ve Peygamberimiz(s)buyuruyor;
“Allah için mütevazi olanı Allah yüceltir. Böbürleneni Allah alçaltır. Allah’ı çok ananı Allah sever.”
“Elbisesini kibirle yerlerde sürüyen kimseye Allah (merhamet bakışı ile) bakmaz”
“Kim Allah Sübhanehu (rızası) için bir derece tevazu (alçak gönüllülük) ederse Allah o kimseyi buna karşılık olarak bir derece yükseltir. Kim de Allah (rızası) hilafına bir derece kibirlenirse Allah bu kimseyi kibirlenmesine karşılık olarak bir derece alçaltır ki, nihayet onu aşağıların en aşağısı kılsın.”
Kamil insanın hususiyetleri, mütevazi ve alçakgönüllü insanın özellikleridir.
Söylenecek çok şey var, unutmamamız gereken de.
Yaptıklarını başa kakmayan, kendinden söz etmeyen, övülmekten hoşlanmayan, gurur ve kibirden uzak olan insandan bahsediyoruz.
Kendine has zenginliklerden ötürü duruşunu, çevre ile olan diyaloglarını, ibadetlerindeki devamlılığını ve istikametini değiştirmeyenden söz ediyoruz.
Alçakgönüllülük bir kulluk öğesidir.
Tevazu da müminde olması gereken haslet.
Üstad’ın şiiriyle noktalayalım konuyu.
Nefs ve kibir, tarla ve mahsûl, çifte günah…
«Sen nefsini alçalt, seni yükseltir Allah…»